Vandaag is het Wereld Alzheimer Dag, een dag waarop we extra aandacht schenken aan dementie. Als casemanager van De ZorgSpecialist is Lisette Tel dagelijks bezig met dementie en geheugenproblemen. Zij adviseert en begeleidt cliënten bij de keuze voor de beste zorg.
Lisette vertelt dat haar hele zorgcarrière in het teken staat van het zorgen voor oudere mensen. Lisette: “Ik vind oudere mensen gewoon interessant. Zoals ik jonge kinderen leuk vind, vind ik oudere mensen interessant. Zo eenvoudig is het. Ze hebben zoveel meegemaakt en zich op allerlei vlakken ontwikkeld.” Lisette legt uit waarom de rol van casemanager haar zo goed ligt. “In deze functie is veel ruimte voor begeleiding, voor praten. Je doorloopt samen met iemand een bepaald proces. Je bouwt écht een band op en leert elkaar goed kennen. Dat relationele, dat past bij mij.”
Het eerste contact
De ZorgSpecialist ontvangt de meeste zorgaanvragen via een huisarts of een geriater. Lisette: “Mensen kunnen ook rechtstreeks contact met ons zoeken. Het is niet nodig om met vragen en twijfels rond te lopen. Dat is zo zonde! We bieden graag een luisterend oor om te overleggen en te adviseren. Ook als er nog geen diagnose is gesteld door een arts, kunnen wij helpen. Dat is geen probleem. Onze casemanagers kunnen samen met een speciale arts voor ouderen (Specialist Ouderen Geneeskunde) langskomen. Iemand hoeft dan niet naar het ziekenhuis, wellicht maakt dit de stap wat makkelijker en toegankelijker.”
Lisette benadrukt dat het belangrijk is om al in een vroeg stadium een casemanager te benaderen. “Het is niet zozeer dat je het ziekteproces kunt verbeteren, maar ik ben ervan overtuigd dat het wel veel uitmaakt voor de kwaliteit van leven. Het gaat om alles rondóm de ziekte; hierin kun je als casemanager echt het verschil maken.” Lisette legt uit dat de functie van casemanager een holistische insteek heeft. “Je kijkt naar de mens als geheel, alles is onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het gaat niet alleen om het medische stuk, maar juist het sociale aspect is belangrijk. Je helpt mensen met werk, met relaties. Dat vind ik echt de kracht van deze rol.”
LeefPlezier
Op het moment dat iemand de diagnose dementie krijgt, kan dit confronterend zijn. Lisette: “Ik vind het belangrijk om in het begin veel contact te hebben waarbij ik vooral inventariseer wat er wél goed gaat. Hoe gaat het bewegen, de inname van medicatie, het eten en drinken en hoe verlopen de sociale contacten? Welke stukjes kunnen we versterken? Gaan we iets nieuws uitproberen óf zoeken we ergens een oplossing voor? Ik voel mij soms net een detective. Waar wordt iemand blij van?”
Lisette lacht. “Ik ben ook wel het type dat echt het naadje van de kous wil weten. Ik wil mijn cliënten écht leren kennen. Zo kwam ik er laatst achter dat één van mijn cliënten in hetzelfde huis heeft gewoond als ik. Natuurlijk in een andere periode, maar toch. Zo bijzonder. Dit schept direct een band. Ik zeg het overigens wel tegen mijn cliënten hoor: als ik te veel vragen stel of als u mij brutaal vindt, dan moet u dat zeggen. Andersom mogen zij mij natuurlijk ook van alles vragen. Als ik een cliënt al iets langer ken, zoek ik de grenzen een beetje op. Ik probeer iemand uit te dagen, want het is belangrijk dat mensen zich blijven ontwikkelen.”
“Ik heb een cliënt met Parkinson en dementie. Deze meneer was bang om te bewegen, terwijl het juist belangrijk is om actief te blijven. Ik kwam erachter dat hij blij werd van een uurtje gym in de week. Kijk, dan weet ik, dit moeten we gaan uitbouwen. Je wilt dat iemand actief blijft, sociaal en in beweging.”
Lisette legt uit dat dementie voor onzekerheid, angst, verdriet en soms voor wanhoop kan zorgen. “Het is echter belangrijk dat cliënten het plezier niet uit het oog verliezen. Als je dementie hebt, betekent het niet dat je niet meer mee kunt doen in de maatschappij. Mensen die zorg nodig hebben, horen gewoon midden in de samenleving thuis. Niet aan de zijlijn, maar actief er middenin. Bij De ZorgSpecialist vinden we ‘LeefPlezier’ erg belangrijk. LeefPlezier heeft een positieve invloed op het welzijn, het zelfvertrouwen en de omgang met dementie.”
Begeleiding
Bij de hersenziekte dementie zijn er verschillende fasen. Lisette: “Bij de kennismaking probeer ik te achterhalen hoeveel ‘ik’ er nog is. Is er eigen regie en wordt alleen het kortetermijngeheugen minder? Of is iemand ‘verdwaald’? Je helpt iedere cliënt op een eigen manier. Zet je iemand in zijn kracht of begeleid je iemand?”
Een casemanager zoekt naar de beste zorgoplossingen, zodat iemand zo lang mogelijk op een fijne en veilige manier thuis kan blijven wonen. Lisette: “Wij denken mee en adviseren hoe er goed kan worden omgegaan met de cognitieve, sociale, gedragsmatige en de emotionele gevolgen van dementie. We begeleiden onze cliënten naar de juiste instanties en onderhouden het contact met de huisarts en andere betrokkenen. Als de zorgvraag verandert, passen we de zorg hierop aan. Indien nodig helpen wij met het regelen van aanpassingen in en om het huis, huishoudelijke hulp of verzorging aan huis.”
De begeleiding van haar cliënten verschilt. “De ene keer gaat het vooral om informatieverstrekking en de andere keer bespreken we praktische tips als een organizer of een geheugenklok. Soms ga ik met een cliënt naar een plek met dagbesteding of help ik hem of haar om een maaltijd te laten bezorgen. Met de één praat je heel gemakkelijk, maar anderen houden niet zo van praten. Dan gaan we bijvoorbeeld wandelen en komen we wandelend alsnog tot een goed gesprek.”
Maar niet alleen de cliënt staat centraal. De gevolgen van dementie voor een naaste of mantelzorger zijn eveneens groot. Naast cognitieve gevolgen zijn er soms veranderingen in het gedrag. Dan vervagen bijvoorbeeld de sociale remmingen of keren mensen in zichzelf en raken onderprikkeld. Ook dwangmatig eten of lopen kan een gevolg zijn van dementie. Het bieden van hulp en ondersteuning aan de naasten is belangrijk. Ze weten vaak niet wat ze kunnen verwachten van de zorg of van het ziekteproces. Ik benadruk altijd dat ik het fijn om ook apart met de naaste af te spreken.”
Lisette legt uit dat er ook onderwerpen zijn die minder populair zijn. “Wat zijn de wensen als thuiswonen niet meer gaat? Wat als de mantelzorger een moment van rust nodig heeft? Onderwerpen als donorschap, euthanasie, bewindvoering en een levenstestament zijn belangrijk om te bespreken zodat de cliënt de regie houdt. Hoe sneller je hierover in gesprek gaat, hoe beter.”
Zorgtechnologie
Anno 2023 kunnen we niet om zorgtechnologie en slimme zorg heen. Lisette weet vanuit haar ervaring als wijkverpleegkundige wat zorgtechnologie voor ouderen kan betekenen. “De inname van medicatie is vaak één van de eerste stapjes bij dementie waar zorg voor nodig is. Hoe fijn is het als een medicijndispenser hierbij kan helpen? Een medicijndispenser geeft op gezette tijden de benodigde medicatie en geeft een signaal als het medicijn niet wordt ingenomen. Dit geeft een cliënt meer regie en vrijheid; hij of zij hoeft geen rekening te houden met een zorgverlener die anders twee keer per dag op de stoep staat.” Lisette benadrukt dat hoe eerder mensen met dementie met slimme zorg in aanraking komen, hoe beter ze het begrijpen en kunnen gebruiken.
Meer informatie
De casemanagers van De ZorgSpecialist zijn échte specialisten op het gebied van dementie. Dankzij een gespecialiseerde opleiding en onderlinge intervisies beschikken zij over de juiste kennis. De casemanagers zijn te vinden in de gemeentes: Heiloo, Castricum, Uitgeest, Beverwijk, Velsen, Bloemendaal, Haarlem en Heemstede.
Wilt u meer informatie of een afspraak maken voor een intake? Neem gerust contact met ons op!
casemanagement@dezorgspecialist.nl
(023) 5100 200